Thứ Hai, 15 tháng 10, 2012

Vấn đề chủ quan và thiên vị trong các bài viết đánh giá sản phẩm công nghệ Thảo luận trong 'Tin tức - Sự kiện' bắt đầu bởi babybungbu, 15/10/12 at 19:10.

181xpfur4tamogif.gif
Việc gì phải cay cú như thế này nhỉ, hãy chọn cho mình sản phẩm phù hợp nhất mà dùng.

"Bài viết chủ quan quá", "người đánh giá toàn thiên vị hãng abc"... là hai trong số rất nhiều bình luận mà mình thường xuyên gặp mỗi khi đọc một bài đánh giá trên Tinh Tế. Bất kể sản phẩm là gì và của hãng nào, luôn có những thành viên tìm cách chỉ ra rằng người viết có những ưu ái đặc biệt đối với một nhà sản xuất nhất định, và kết luận ngay rằng cả bài viết không đáng đọc vì nó chủ quan và thiên vị. Cũng từng đánh giá một số sản phẩm cho Tinh Tế nên mình không thể không suy nghĩ về chuyện này được. Mấy ngày hôm nay, mình cứ nghĩ mãi về những từ như chủ quan, khách quan, định kiến và thiên vị, và tự hỏi rằng liệu những bạn hay dùng các từ này khi bình luận đã hiểu rõ ý nghĩa của chúng chưa? Đây là chủ đề mà mình muốn thảo luận và chia sẻ cùng mọi người trong bài viết ngắn này.

Đầu tiên là khía cạnh chủ quan và khách quan. Thông thường mọi người đều kỳ vọng mọi bài đánh giá đều phải khách quan, tức là chí công vô tư mà nhận xét về sản phẩm, không đưa cảm xúc cá nhân vào bài viết. Điều này đúng, nhưng chỉ là ở vế đầu. Một bài viết đánh giá dù có cố gắng đến mấy cũng không thể khách quan 100% được. Tại sao lại như vậy? Muốn trả lời câu hỏi ấy, các bạn hãy dành một phút xem lại khái niệm một bài viết đánh giá sản phẩm là như thế nào.

Bài viết đánh giá là sự tổng hợp các nhận định, ý kiến của một người (hoặc nhóm người) về sản phẩm mà họ được sử dụng và trải nghiệm. Ý kiến, quan điểm bản thân chúng đã là chủ quan, vì thế sự chủ quan trong một bài viết đánh giá là hiển nhiên. Ví dụ, anh Hiệp thấy thiết kế của iPhone 5 đẹp và khen nó, đó là ý kiến của cá nhân anh ấy. Nó không nhất thiết phải đúng với mình, với bạn hoặc một ai đó. Ở trường hợp này, thẩm mỹ là một khái niệm cực kỳ chủ quan, và không có một tiêu chuẩn "1+1=2" nào cho nó cả. Bản thân mình thích đọc một bài viết có lồng cảm xúc vào, mặc dù có thể mình không đồng ý với ý kiến được nêu ra. Nhưng như thế còn hơn rất nhiều khi phải đọc một bài viết vô cảm và nhạt nhẽo.

Mục đích của bài đánh giá là gì, là cung cấp những nhận xét có giá trị tham khảo cho đông đảo người đọc nhất có thể. Càng đông càng tốt, nhưng không có nghĩa là tất cả! Sẽ không bao giờ có một bài đánh giá nào làm hài lòng toàn bộ thành viên Tinh Tế, và anh Hiệp hay bạn Sơn, bạn Tài cũng không thể chỉ ra được sản phẩm nào là tốt nhất dành cho bạn. Người làm việc đó tốt nhất, không ai khác hơn, chính là bạn, vì chỉ có bạn mới hiểu rõ nhu cầu của bản thân là gì.

Từ sự chủ quan dẫn đến một khía cạnh khác là thiên vị và định kiến, tức là vì cá nhân người viết yêu thích một hãng hoặc một dòng sản phẩm nào đó hơn, nên sẽ luôn nói tốt về nó và chê bai các sản phẩm đối thủ. Đây là điều mà Tinh Tế thường bị nhận xét nhất, rằng các biên tập viên luôn ưu ái cho thiết bị của Apple và không công bằng với sản phẩm của Samsung, LG và những hãng khác. Những người hay nhận xét như trên đã quên mất một điều rằng sự định kiến và thiên vị luôn luôn xảy ra trong cuộc sống. Hàng ngày, mọi việc chúng ta làm đều ít nhiều có bóng dáng của sự thiên vị. Chẳng hạn hôm nay bạn chọn mặc chiếc áo màu xanh đi làm, vậy là bạn đã ưu ái màu xanh hơn và chê những màu khác, đúng không nào? Đã là con người thì phải có tình cảm yêu ghét, chứ nếu công bằng tuyệt đối thì chúng ta đã trở thành những con robot như anh chàng David trong phim Prometheus rồi.

Những người viết bài đánh giá khi nhận một sản phẩm mới thì trong họ đã tồn tại một tình cảm yêu ghét nhất định rồi. Điều đó hoàn toàn bình thường. Cảm xúc này có thể bị thay đổi nếu thiết bị mới chinh phục được kỳ vọng của họ. Cá nhân mình, có thể nói là một người thích dùng các sản phẩm iOS và có ấn tượng không tốt về điện thoại Samsung (do một sản phẩm mình dùng mấy năm về trước có chất lượng kém). Thế nhưng, khi cầm trên tay chiếc Galaxy Note mình đã rất ấn tượng về hiệu năng làm việc cũng như chất lượng của máy, và dành cho nó nhiều lời khen trong bài đánh giá trên Tinh Tế. Đến khi Samsung giới thiệu chiếc Note 2 hồi đầu tháng 9 vừa rồi thì mình quyết định chia tay iPhone để đến với Note 2. Samsung đã chiến thắng sự định kiến và dành được tình cảm của mình như vậy đấy.

Sự thiên vị và định kiến không nhất thiết là một điều gì đó tiêu cực. Nó chỉ xấu khi người viết vì đặt nặng tình cảm cá nhân mà bóp méo sự thật, khen thái quá một sản phẩm hoặc giấu nhẹm đi những nhược điểm của nó. Các bài đánh giá của Tinh Tế đều có phần liệt kê ưu khuyết điểm rõ ràng ở cuối mỗi bài, thậm chí với những lỗi lớn còn có hẳn những bài thử nghiệm riêng để xác nhận với bạn đọc. Vì thế, mình tin rằng cho đến nay Tinh Tế vẫn đang làm đúng nhiệm vụ của một trang tin là cung cấp thông tin hữu ích về các sản phẩm công nghệ cho người đọc.

Tóm lại, điều mình muốn nói trong bài viết này là các thành viên thay vì ngồi tranh luận xem Tinh Tế là fan của ai, thì hãy dành thời gian đó để cùng thảo luận và đóng góp ý kiến cho các bài viết. Biển học vô biên, chắc chắn rằng người dùng sẽ có những kinh nghiệm hay, có thể cung cấp cho tác giả để chất lượng bài đánh giá được tốt hơn. Tinh Tế có những bài viết hay, người dùng có được quyết định lựa chọn sản phẩm hợp lý nhất, đó chẳng phải là điều mà tất cả chúng ta đều mong muốn hay sao?
Thích cái gì thì khen cái đó thôi.
Xí chỗ cm :))
cùng nhau xây dựng 1 cộng đồng " tinh tế " :D
Lót dép ngồi hóng thui ^^
Cái này thuộc phạm trù chủ quan của mỗi người thôi, như trong bóng đá vậy thôi, ghét CLB nào thì cho dù CLB đó có đá hay cỡ nào đi nữa cũng ghét :D
Đúng rồi mấy người nói vậy thì do không khen cái họ thích và khen cái họ ghét bên vậy đó
Umh
cũng thường thôi đó mà, lâu lâu đổi vị, cho mới cũng như mọi ngày vẫn đổi bữa ăn, :)
hay quá :D .........
Nói chung cả ng viết và ng đọc đều là con ng, và tất cả đều bị tình cảm chi phối :) mà phải có vậy mới có war mà xem chứ :D mình thích nhất là mấy bài của anh Nam Airblade14, đọc vừa hay vừa vui :D
Fanboy có cái lý của fanboy. Tốt nhất cứ kệ họ, cuộc sống là muôn màu :))
haha
UHM cái gì đấy :D
nói chung là mấy thằng thích nói kiểu đó là anh hùng bàn phím là trẻ trâu =.=
Nhớ bài trên tay Note 2 và ip5 của anh Hiệp bị các fan quẳng tạ như mưa,nào là "a.Hiệp thiên vị,fan cuồng..v.v.."
Tóm lại 1 câu là các bạn ấy quá rảnh !
mình thích cả 2 ios và android.
Hãy nói: Tôi thích, tôi cho rằng..., Đừng nói như bạn là tất cả mọi người :)
like
Chuẩn ko cần chỉnh, lúc nào trong đầu ai chả có định kiến thiên vị. Khi sản phẩm nào chinh phục được ta bằng hiệu năng thì đó là sản phẩm ta nên dùng.

Source : tinhte[dot]vn

Không có nhận xét nào:

Đăng nhận xét

Girls Generation - Korean